Arbuz – właściwości, witaminy, kalorie, indeks glikemiczny

Arbuz – jakie ma właściwości zdrowotne?

Ten soczysty owoc, określany także jako melon wodny czy watermelon, kryje w sobie prawdziwe bogactwo składników prozdrowotnych. Jest nie tylko smaczny, ale też pełen cennych składników – warto włączyć go do codziennej diety, szczególnie latem.

Zawiera ważne antyoksydanty, przede wszystkim likopen, który nadaje mu charakterystyczną barwę i witaminę C. Pierwszy z nich to karotenoid o silnych właściwościach przeciwutleniających, który chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Działa synergistycznie z witaminą C wzmacniając naturalną odporność organizmu.

Warto wspomnieć, że regularne spożywanie arbuza może wspierać zdrowie układu sercowo-naczyniowego dzięki zawartości citruliny – aminokwasu, który pomaga rozszerzać naczynia krwionośne i poprawia krążenie. Dodatkowo, wysoka zawartość wody w miąższu sprawia, że owoc doskonale nawadnia organizm, co jest szczególnie ważne podczas upalnych dni. Błonnik zawarty w arbuzie wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, poprawiając perystaltykę jelit i wspierając proces trawienia.

Jakie wartości odżywcze, witaminy i minerały ma arbuz?

Skład arbuza czyni go wyjątkowo wartościowym pod względem odżywczym. To idealny składnik zdrowej diety, szczególnie dla osób dbających o linię. Oto najważniejsze informacje o jego składzie:

Makroskładniki w 100g arbuza:

• węglowodany – około 8g (głównie cukry naturalne: fruktoza, glukoza, sacharoza),
• białko – 0,6g,
• tłuszcze – 0,2g (bardzo mała zawartość).

Witaminy i ich pokrycie dziennego zapotrzebowania:

• witamina C – około 13% dziennego zapotrzebowania dorosłej osoby,
• witamina A (beta-karoten) – wspomaga zdrowie oczu i skóry,
• foliany – szczególnie ważne dla kobiet w ciąży.

Składniki mineralne:

• potas – wspiera funkcjonowanie serca i mięśni,
• magnez – niezbędny dla układu nerwowego,
• wapń i żelazo – w niewielkich ilościach.

Ten owoc jest szczególnie zdrowy dla osób aktywnych fizycznie, ponieważ doskonale uzupełnia płyny i elektrolity utracone podczas wysiłku. Dzieci mogą bezpiecznie go spożywać – jest łagodny dla układu pokarmowego i rzadko wywołuje reakcje alergiczne. Ciężarne (bez dodatkowych obciążeń, np. cukrzycy ciężarnych) mogą bez obaw włączyć go do swojej diety.

Przeciwwskazania dotyczą głównie osób z cukrzycą, które powinny monitorować ilość spożywanego owocu ze względu na naturalną zawartość cukrów. Osoby z problemami nerkowymi mogą potrzebować ograniczenia ze względu na zawartość potasu.

Ile kalorii ma arbuz i jaki indeks glikemiczny?

Kaloryczność arbuza należy do najniższych wśród owoców – w 100g znajduje się jedynie 30 kcal. To sprawia, że możesz delektować się nim bez obaw o nadmiar energii w diecie. Co ciekawe, kaloryczność nie zmienia się znacząco wraz z dojrzewaniem owocu, choć dojrzalsze egzemplarze mogą zawierać nieco więcej cukrów naturalnych.

Indeks glikemiczny (IG) arbuza wynosi około 72, co klasyfikuje go jako owoc o wysokim indeksie glikemicznym. Jednak ładunek glikemiczny jest niski ze względu na małą zawartość węglowodanów w porcji. Oznacza to, że mimo wysokiego IG, wpływ na poziom cukru we krwi jest umiarkowany, pod warunkiem spożywania owocu w rozsądnych ilościach.

Dla osób dbających o wagę, arbuz stanowi doskonały wybór w programach odchudzania. Jego niska kaloryczność w połączeniu z wysoką zawartością wody daje uczucie sytości przy minimalnym wkładzie energetycznym. Możesz bezpiecznie włączyć go jako zdrową przekąskę między posiłkami lub składnik lekkich sałatek owocowych.

Czy żółty arbuz i biały i czerwony różnią się właściwościami?

Różnice wynikają głównie z rodzaju obecnych pigmentów. Żółty zawiera beta-karoten zamiast likopenu (obecnego w odmianie czerwonej), co nadaje mu charakterystyczny kolor. Pod względem kalorii i podstawowych wartości odżywczych różnice są minimalne – oba typy dostarczają podobnej ilości energii i makroskładników.

Biała odmiana, choć rzadziej spotykana, ma jeszcze bardziej delikatny smak i praktycznie identyczne właściwości odżywcze jak tradycyjne wersje. Wszystkie warianty kolorystyczne zachowują podobną zawartość witamin i minerałów, różniąc się jedynie profilem antyoksydantów odpowiedzialnych za zabarwienie.

Wybierając między odmianami, kieruj się głównie preferencjami smakowymi. Zalety wszystkich typów pozostają porównywalne – każdy dostarcza cennych składników odżywczych przy niskiej kaloryczności. Niezależnie od koloru miąższu, będziesz cieszyć się podobnymi korzyściami zdrowotnymi.

Pestki arbuza – jakie mają właściwości? Czy można je jeść?

Małe, czarne nasiona zawierają cenne składniki, w tym białko roślinne, nienasycone kwasy tłuszczowe i minerały takie jak magnez, cynk i żelazo. Możesz jeść je na surowo, ale lepiej jest je wcześniej wysuszyć i uprażyć, co poprawia ich strawność i smak. Najlepiej by były dobrze rozdrobnione lub przetworzone, wtedy wszystkie składniki będą przyswajalne. Nasiona arbuza są źródłem argininy – aminokwasu wspierającego zdrowie serca i funkcje immunologiczne. Zawierają również błonnik, który wspomaga prawidłowe trawienie.

Jedynym ograniczeniem może być ich ciężkostrawność dla niektórych osób, szczególnie przy spożywaniu w dużych ilościach. Jeśli masz wrażliwy żołądek, wprowadzaj je stopniowo do diety. Korzyści z jedzenia arbuza wraz z pestkami obejmują zwiększone spożycie białka roślinnego i dodatkowych minerałów.

Arbuz w kosmetykach – jakie ma właściwości?

W kosmetologii wykorzystuje się różne części arbuza, z których każda ma inne właściwości i zastosowanie.

Ekstrakt z miąższu arbuza

To najczęściej spotykana forma składnika arbuzowego w kosmetykach. Powstaje z miąższu lub soku i zawiera cenne substancje aktywne: witaminę C, likopen, aminokwasy i antyoksydanty.
Działanie na skórę:

• nawilża i zmiękcza naskórek,
• chroni przed stresem oksydacyjnym (wolne rodniki),
• wspiera regenerację skóry i poprawia jej elastyczność.

Gdzie go znajdziesz? W kremach nawilżających, maskach, mgiełkach, tonikach, często oznaczany jako Citrullus Lanatus (Watermelon) Fruit Extract.

Sok z arbuza

To naturalny płyn uzyskany bezpośrednio z owocu. Działa głównie orzeźwiająco i tonizująco – często stosowany w kosmetykach jako składnik pomocniczy.
Działanie na skórę:

• łagodzi podrażnienia,
• dostarcza lekkiego nawilżenia,
• poprawia odczucie świeżości.

Gdzie go znajdziesz? W mgiełkach do twarzy, żelach pod prysznic, tonikach do cery wrażliwej i suchej.

Olej z pestek arbuza

To lekki, nietłusty olej pozyskiwany z nasion (Citrullus Lanatus Seed Oil), bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe (zwłaszcza linolowy), fitosterole i witaminę E.
Działanie na skórę:

• wzmacnia barierę lipidową skóry,
• zapobiega przesuszeniu,
• działa przeciwzapalnie i łagodząco,
• nie zatyka porów – sprawdza się przy cerze tłustej i trądzikowej.

Gdzie go znajdziesz? W olejkach do twarzy, balsamach, serum, kremach do rąk, odżywkach do włosów, szamponach.