Awokado – właściwości, wartości odżywcze, w kosmetyce

Jakie właściwości zdrowotne ma awokado?

Awokado bywa nazywane „gruszką aligatora” – ta potoczna nazwa wzięła się od jego charakterystycznego kształtu, ciemnozielonego koloru i chropowatej skórki. Jednak to nie wygląd, lecz wyjątkowe właściwości zdrowotne sprawiają, że warto włączyć je do diety.

Najważniejszym składnikiem awokado są jednonienasycone kwasy tłuszczowe, przede wszystkim kwas oleinowy – ten sam, który dominuje w oliwie z oliwek. To właśnie on wspiera układ sercowo-naczyniowy, pomagając obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL i jednocześnie zwiększać poziom „dobrego” HDL.

Awokado dostarcza również potasu, który pomaga regulować ciśnienie krwi i wspiera pracę serca. Zawarte w owocu kwasy omega-9 (do których należy m.in. kwas oleinowy) wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, chroniąc naczynia krwionośne.

Dzięki niskiej zawartości cukrów prostych i wysokiemu udziałowi błonnika, awokado nie powoduje gwałtownych skoków glukozy we krwi – co jest szczególnie istotne dla osób z cukrzycą typu 2. Warto jednak zaznaczyć, że jego rola polega raczej na niewywoływaniu wzrostu glikemii niż aktywnym „stabilizowaniu” jej poziomu.

Awokado korzystnie wpływa także na wygląd skóry. Witamina E i nienasycone kwasy tłuszczowe wspierają regenerację komórek od wewnątrz, a stosowany zewnętrznie olej z awokado działa nawilżająco, łagodząco i wspomaga odbudowę bariery lipidowej skóry.

Awokado – wartości odżywcze, witaminy, makroskładniki

W 100 gramach miąższu awokado znajduje się około 15 gramów tłuszczów, głównie jednonienasyconych – z dominacją kwasu oleinowego. Tłuszcze te stanowią główne źródło energii zawartej w owocu.

Awokado zawiera również około 2 gramy białka i 9 gramów węglowodanów, z czego większość to błonnik pokarmowy. Zawartość cukrów prostych jest bardzo niska – jedynie 0,7 g/100 g, co czyni je korzystnym wyborem dla osób dbających o poziom cukru we krwi.

Witaminowo awokado także nie zawodzi. To bogactwo:

• witaminy K, wspierającej krzepliwość krwi,
• folianów, niezbędnych dla prawidłowego działania układu nerwowego,
• witaminy E, o silnych właściwościach antyoksydacyjnych,
• oraz witamin z grupy B, biorących udział w przemianach metabolicznych.

Wśród składników mineralnych znajdziemy przede wszystkim potas, magnez, miedź i mangan. Warto dodać, że zawartość tłuszczu może się różnić w zależności od odmiany – np. awokado Hass ma ich więcej niż odmiany zielone, co przekłada się na jego wyższą kaloryczność i bardziej kremową konsystencję.

Kto powinien jeść awokado, a kto powinien uważać?

Awokado jest wartościowym składnikiem diety, ale nie każdemu służy w takiej samej ilości.

Osoby z chorobami wątroby powinny być ostrożne – choć awokado zawiera dobre tłuszcze, ich wysoka zawartość może obciążać ten narząd. Również osoby z nadwagą lub zaburzeniami metabolizmu tłuszczów powinny kontrolować jego ilość w diecie, ze względu na znaczną kaloryczność.

Z drugiej strony, awokado jest szczególnie polecane kobietom w ciąży, ponieważ zawiera foliany, które wspierają rozwój układu nerwowego płodu.

Dzieci także mogą spożywać awokado, ale porcje powinny być dopasowane do ich wieku i zapotrzebowania energetycznego. Warto pamiętać, że mimo swoich licznych korzyści, awokado to nadal produkt wysokoenergetyczny – dlatego kluczem jest umiarkowanie.

Ile kalorii ma awokado?

Kaloryczność awokado wynosi około 160 kcal na 100 gramów, co czyni go jednym z owoców o najwyższej wartości energetycznej. Jeden średni owoc waży około 150–200 gramów, więc dostarcza około 240–320 kcal. Wynik ten zawdzięcza przede wszystkim tłuszczom, a nie cukrom – to właśnie zdrowe kwasy tłuszczowe są odpowiedzialne za energetyczną wartość owocu.

Wartość kaloryczna może się różnić w zależności od odmiany – awokado hass ma zazwyczaj więcej kalorii niż odmiany zielone. Dojrzałość również wpływa na wartość energetyczną – im bardziej dojrzały owoc, tym więcej kalorii zawiera, ponieważ wzrasta w nim zawartość łatwo przyswajalnych składników.

Olej z awokado to jeszcze bardziej skoncentrowane źródło energii – jedna łyżka stołowa zawiera około 120 kcal. Ten tłoczony na zimno olej doskonale nadaje się do smażenia w wysokich temperaturach, co czyni go idealnym wyborem do przygotowania wielu posiłków wymagających obróbki termicznej.

Czy awokado wspomaga odchudzanie?

Paradoksalnie tak – mimo wysokiej kaloryczności, awokado może wspierać redukcję masy ciała, jeśli jest spożywane z umiarem jako element zbilansowanej diety. Tłuszcze nienasycone zawarte w miąższu zwiększają uczucie sytości i mogą ograniczać napady głodu, co ułatwia kontrolowanie apetytu. Podkreślmy jednak – nie jest to produkt odchudzający, a jedynie może wspierać uczucie sytości w ramach odpowiednio zbilansowanej diety.

Jakie są właściwości pestek awokado?

Pestka awokado, stanowi około 13–18% masy całego owocu. Składa się z twardej zewnętrznej warstwy i nieco bardziej miękkiego wnętrza. Przez długi czas była traktowana jako odpad. Dziś wiemy jednak, że zawiera cenne związki bioaktywne, choć jej zastosowanie w żywieniu człowieka pozostaje nie do końca zbadane. Pestka zawiera taniny i związki, które mogą być szkodliwe, a badania na temat ich bezpieczeństwa są niewystarczające. Teoretycznie może być spożywana. Wymaga specjalnego przygotowania. Musi być wysuszona i zmielona na drobny proszek. Nie należy jej jeść w stanie surowym ze względu na obecność wspomnianych wyżej tanin.

Przemysł kosmetyczny wykorzystuje olej z pestek awokado jako składnik kremów i balsamów. Pestki są także wykorzystywane w produkcji naturalnych barwników oraz jako dodatek do kompostu. Niektóre kultury tradycyjnie używają proszku z pestek jako składnika herbat ziołowych, jednak nie ma wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo regularnego spożycia.

Jak działa awokado w kosmetykach?

W kosmetyce wykorzystuje się przede wszystkim miąższ awokado oraz olej pozyskiwany bezpośrednio z jego wnętrza. Zastosowanie w kosmetyce znajduje także olej z pestek awokado, choć rzadziej. Główną formą kosmetyczną jest olej z miąższu – naturalny, tłoczony na zimno, który zachowuje wszystkie cenne właściwości. Można również spotkać masło z awokado, które powstaje poprzez zagęszczenie oleju.

Właściwości kosmetyczne awokado wynikają z wysokiej zawartości witaminy E, kwasów tłuszczowych oraz steroli roślinnych. Te składniki doskonale nawilżają skórę, wspierają regenerację komórek i działają przeciwzmarszczkowo. Olej awokado ma lekką konsystencję, dobrze wchłania się i nie pozostawia tłustego filmu na skórze.

Działanie koncentruje się na głębokim nawilżeniu, odżywieniu oraz ochronie przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych. Naturalne antyoksydanty zawarte w owocu pomagają opóźnić procesy starzenia się skóry.

Awokado na włosy

Olej z awokado do włosów to prawdziwy hit w naturalnej pielęgnacji. Z awokado produkuje się przede wszystkim:

• szampony, które delikatnie oczyszczają i nawilżają,
• odżywki do włosów, które wygładzają i nadają połysk,
• maski do włosów zapewniające intensywną regenerację,
• olejki do olejowania szczególnie skuteczne dla włosów wysokoporowatych.

Olej awokado do włosów działa wielokierunkowo. Nawilża suchą skórę głowy, wzmacnia włosy od cebulek po końcówki, zapobiega łamaniu się i nadaje naturalny połysk. Szczególnie dobrze sprawdza się jako składnik odżywki dla włosów zniszczonych chemicznie lub mechanicznie. Czy możesz stworzyć własny kosmetyk do włosów na bazie świeżego owocu? Tak, domowa maseczka na włosy z awokado to bezpieczny i skuteczny sposób na naturalną pielęgnację.

Awokado na twarz

Do twarzy wykorzystuje się awokado w różnych formach kosmetycznych. Produkuje się z niego:

• kremy do twarzy o działaniu nawilżającym i regenerującym,
• kremy na zmarszczki z dodatkiem antyoksydantów,
• balsamy do ciała z głęboko nawilżającymi właściwościami,
• olejki do masażu,
• żele pod prysznic z delikatnymi składnikami myjącymi,
• mydła z dodatkiem oleju.

Olej z awokado jest szczególnie polecany dla cery suchej, wrażliwej i dojrzałej. Dzięki zawartości kwasów omega, witamin i minerałów doskonale sprawdza się w pielęgnacji anti-aging. Regularne stosowanie kosmetyków z jego dodatkiem może pomóc zredukować widoczność drobnych zmarszczek i poprawić elastyczność skóry. Olej spożywczy, jeśli jest nierafinowany i czysty, można stosować bezpośrednio na skórę, jednak warto wcześniej wykonać test uczuleniowy, aby wykluczyć ewentualne reakcje alergiczne.

Czy można nakładać świeży miąższ awokado bezpośrednio na twarz? Tak, ale z ostrożnością. Domowe kosmetyki mogą czasem wywołać reakcje alergiczne, dlatego przed pierwszym użyciem przetestuj małą ilość na skórze przedramienia. Maska do twarzy z awokado powinna być stosowana maksymalnie 2–3 razy w tygodniu. Pamiętaj, że najlepsze efekty osiągniesz łącząc naturalne metody z wysokiej jakości kosmetykami dostępnymi w drogerii. Kosmetyki przechodzą testy bezpieczeństwa i zawierają składniki w optymalnych stężeniach.