Czy zarażę swoje dziecko?
Przeziębienie zwykle nie ma większego wpływu na rozwój dziecka, incydentalne też są objawy infekcji u noworodka urodzonego przez przeziębioną mamę. Wertykalna transmisja wirusa (czyli z ciężarnej na płód) występuje bardzo rzadko. Najbardziej niebezpieczna jest w I trymestrze ciąży, kiedy płód jest najsłabszy, ale - jeśli występuje - to najczęściej w III trymestrze. Jednym z groźnych objawów jest gorączka powyżej 38,5°C, zwłaszcza na początku ciąży.
Przeziębienie w ciąży najczęściej wywołują rhinowirusy, enterowirusy i adenowirusy, z którymi organizm powinien sobie skutecznie poradzić. To patogeny odpowiedzialne za zapalenie gardła i inne infekcje górnych dróg oddechowych. Ich objawy to zwykle stan podgorączkowy, ból gardła, kaszel i katar, czasem zmiany skórne i dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Jeśli nie są zbyt nasilone i stopniowo ustępują, można zwalczać je domowymi sposobami. Jeśli natomiast trwają dłużej niż kilka dni i towarzyszą im: wysoka gorączka, duszność, nasilone osłabienie, bóle brzucha, wymioty, należy pilnie skonsultować się z lekarzem.
Leki na przeziębienie w ciąży?
Nieprawidłowe leczenie przynosi znacznie więcej szkody niż samo przeziębienie w ciąży. Kobieta brzemienna nie powinna przyjmować na własną rękę żadnych leków, bo może to okazać się tragiczne w skutkach. Wiele substancji leczniczych przenika przez łożysko, wywołując wady rozwojowe płodu, a nawet jego śmierć. Wiele, to jednak nie znaczy, że wszystkie – np. w przypadkach nadkażenia bakteryjnego, przyjęcie antybiotyków jest konieczne.
Ponadto skoro skuteczność leczenia przeciwwirusowego jest ograniczona, a infekcje wirusowe zwykle mijają samoistnie bez wsparcia farmakoterapii, najczęściej wystarczą domowe sposoby pozwalające złagodzić przebieg infekcji oraz leczenie objawowe lekami OTC z kategorii A (leki bez recepty).
Czym leczy się przeziębienie w ciąży?
- Niestety, nie ma zbyt wielu bezpiecznych leków na przeziębienie w ciąży. Zalicza się do nich przeciwbólowy i przeciwgorączkowy paracetamol.
- Przeziębionym ciężarnym zaleca się również przeciwzapalne preparaty o działaniu miejscowym, zawierające na przykład chlorowodorek benzydaminy, które łagodzą dolegliwości gardłowe i mają dość wysoki profil bezpieczeństwa.
- Z kolei użycie np. ibuprofenu i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych rozważyć można jedynie w II trymestrze ciąży i najlepiej po konsultacji z lekarzem.
Leki można stosować bezpiecznie, lecz nie dłużej niż przez kilka dni i najlepiej pod kontrolą lekarza. Pamiętajmy, że lekarz przepisuje lub zaleca lek na podstawie badania, uwzględniając indywidualną sytuację zdrowotną pacjentki, dlatego jego decyzja o sposobie leczenia może być nieco inna od zaleceń zawartych w ulotce. Do tego zawsze warto upewnić się u farmaceuty, czy lek jest przeznaczony dla kobiet w ciąży.
Jakich leków unikać w ciąży?
Przez cały okres ciąży powinno się unikać aspiryny, czyli kwasu acetylosalicylowego w dawkach stosowanych standardowo u osób z przeziębieniem. Wprawdzie kwasu acetylosalicylowego używa się w profilaktyce i leczeniu niektórych schorzeń ciężarnych – jednak w dużo mniejszych dawkach.
Z substancji niebezpiecznych, choć bardzo powszechnych w leczeniu przeziębienia, trzeba wymienić m.in.
- metamizol (o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym),
- kodeinę (o działaniu przeciwkaszlowym),
- fenylefrynę i pseudoefedrynę (anemizujących błonę śluzową górnych dróg oddechowych, stosowanych w leczeniu nieżytu nosa).
Są to substancje, które wchodzą w skład wielu popularnych leków wieloskładnikowych. Z takich preparatów należy zdecydowanie zrezygnować na czas ciąży. Zamiast nich lepiej zastosować roślinne produkty roślinne - zwłaszcza w najbardziej newralgicznym, I trymestrze ciąży.
Co pomaga na przeziębienie w ciąży?
- Na obniżenie gorączki - leki z kwiatem lipy i czarnego bzu.
- Na podrażnione gardło - syrop prawoślazowy i pastylki z propolisem.
- Na katar - roztwór soli morskiej i napar z rumianku.
Na wzmocnienie odporności:
- Witamina C (kwas askorbinowy) – skraca czas trwania infekcji. Kobiety spodziewające się dziecka mogą przyjmować ją bez obaw: rozpuszcza się w wodzie, nie jest magazynowana, lecz stale wypłukiwana z organizmu wraz z moczem - przedawkowanie jest praktycznie niemożliwe.
- Witamina D3 – również wzmacnia układ immunologiczny.
- Witamina B9, czyli kwas foliowy. Ponieważ rozpuszcza się w wodzie, przy infekcji z gorączką, biegunką, wymiotami jej stężenie we krwi może maleć. Dlatego na czas przeziębienia warto zapytać lekarza, czy nie należałoby zwiększyć dziennej dawki kwasu foliowego.
Sen i odżywianie w dużym stopniu wpływają na układ immunologiczny, dlatego chora ciężarna powinna zadbać o zdrową, pełną zielonych warzyw, dietę i zapewnić sobie spokój i pełny wypoczynek. Podczas przeziębienia w ciąży trzeba też pić dużo płynów.
Jeśli po kilku dniach samopoczucie się nie poprawia, to znak, aby zgłosić się do lekarza. Zwykłe przeziębienie łatwo bowiem pomylić z grypą, a ta prowadzić może do groźnych powikłań. Wirusowe zapalenie gardła przynosi też objawy podobne do anginy o pochodzeniu bakteryjnym, które wymaga zastosowania antybiotykoterapii. Rozpoznanie choroby nie zawsze jest łatwe, a ponieważ przesądza o sposobie leczenia, najbezpieczniej pozostawić je lekarzowi.
- Na obniżenie gorączki - leki z kwiatem lipy i czarnego bzu.
- Na podrażnione gardło - syrop prawoślazowy i pastylki z propolisem.
- Na katar - roztwór soli morskiej i napar z rumianku.
Na wzmocnienie odporności:
- Witamina C (kwas askorbinowy) – skraca czas trwania infekcji. Kobiety spodziewające się dziecka mogą przyjmować ją bez obaw: rozpuszcza się w wodzie, nie jest magazynowana, lecz stale wypłukiwana z organizmu wraz z moczem - przedawkowanie jest praktycznie niemożliwe.
- Witamina D3 – również wzmacnia układ immunologiczny.
- Witamina B9, czyli kwas foliowy. Ponieważ rozpuszcza się w wodzie, przy infekcji z gorączką, biegunką, wymiotami jej stężenie we krwi może maleć. Dlatego na czas przeziębienia warto zapytać lekarza, czy nie należałoby zwiększyć dziennej dawki kwasu foliowego.
Sen i odżywianie w dużym stopniu wpływają na układ immunologiczny, dlatego chora ciężarna powinna zadbać o zdrową, pełną zielonych warzyw, dietę i zapewnić sobie spokój i pełny wypoczynek. Podczas przeziębienia w ciąży trzeba też pić dużo płynów.
Jeśli po kilku dniach samopoczucie się nie poprawia, to znak, aby zgłosić się do lekarza. Zwykłe przeziębienie łatwo bowiem pomylić z grypą, a ta prowadzić może do groźnych powikłań. Wirusowe zapalenie gardła przynosi też objawy podobne do anginy o pochodzeniu bakteryjnym, które wymaga zastosowania antybiotykoterapii. Rozpoznanie choroby nie zawsze jest łatwe, a ponieważ przesądza o sposobie leczenia, najbezpieczniej pozostawić je lekarzowi.
O tym, jak odróżnić przeziębienie od grypy dowiecie się z artykułu: Czy to grypa, czy przeziębienie.
Magdalena Golańska - Wróblewska, ginekolog z Salve Medica