I trymestr ciąży – jak się czuje mama?
Każda kobieta czuje się inaczej w ciąży, lecz pewne dolegliwości można uznać za typowe. Początki ciąży to przede wszystkim nudności, a także wymioty, wzdęcia i inne problemy żołądkowe, które osłabiają apetyt, zwłaszcza gdy hormony wyostrzają zmysły. Wiele kobiet ma awersję do potraw mięsnych i jest wyczulona na niektóre zapachy.
Ponadto podnosi się poziom progesteronu, co powoduje rozszerzenie moczowodów, poza tym rozszerzają się naczynia krwionośne i zwiększa ilość krwi - w efekcie nerki produkują więcej płynów i właśnie dlatego co chwila biegasz do toalety. Zmiany w układzie krwionośnym mogą z kolei wywołać uciążliwy katar w ciąży oraz tkliwość piersi. U niektórych kobiet występują obrzęki, choć częściej to dolegliwość w ciąży mnogiej.
W tym czasie przez gwałtowny wzrost progesteronu czujesz senność w ciąży, jesteś pozbawiona energii, a jednocześnie twój organizm działa na najwyższych obrotach i potrzebuje więcej snu. Oprócz tego gra hormonalna wyzwala huśtawkę nastrojów, rozkojarzenie, nieracjonalne zachowania i uczucie niepokoju.
Pamiętaj, że I trymestr to okres newralgiczny, kiedy powinnaś uważać. Zapewnij sobie i dziecku zdrową dietę, pełną zielonych warzyw dostarczających kwasu foliowego (kwas foliowy w ciąży zapobiega wystąpieniu wad cewy nerwowej płodu). Pamiętaj też o spacerach i o tym, że większość dolegliwości mija z końcem 12. tygodnia ciąży.
Jak rozwija się dziecko w I trymestrze ciąży?
Rozwój płodu dzieli się w I trymestrze na trzy okresy:
- przedzarodkowy (1-2 tydzień ciąży),
- zarodkowy (2-8 tydzień ciąży),
- płodowy (od 9. tydzień ciąży).
1. trymestr ciąży to okres intensywnego rozwoju. Pojedyncza komórka staje się zygotą, a następnie płodem, który szybko rośnie i coraz wyraźniej daje o sobie znać.
Okres przedzarodkowy
- 1. tydzień ciąży - to czas przed owulacją.
- 2. tydzień ciąży - dochodzi do poczęcia. Powstaje zygota, która wędruje z jajowodu do jamy macicy, podlegając licznym podziałom. Zygota w stadium blastocysty zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy, po czym dzieli na dwie części, z których rozwinie się zarodek i łożysko.
Okres zarodkowy
- od 3. tydzień ciąży – zaczyna się proces tworzenia narządów, czyli organogenezy. Zarodek jest w pęcherzyku ciążowym, widać go na zdjęciu USG jako ciemną plamkę otoczoną białą obwódką. Następnie w pęcherzyku ciążowym rozwija się pęcherzyk żółciowy, pełniący funkcję odżywczą, oddechową i krwiotwórczą. Z czasem przejmie je łożysko, a pęcherzyk zaniknie z końcem I trymestru.
- Od 4. tygodnia ciąży z cewy nerwowej rozwija się mózg i rdzeń kręgowy, a w dalszej kolejności półkule mózgowe. Narządem, który pracuje jako pierwszy jest serce, które między 4. a 7. tygodniem ma już budowę czterojamową. Początkowo bije około 80 razy na minutę, a w 11. tygodniu ciąży wykonuje już około 170 uderzeń na minutę. Czynność serca spada około 14. tygodnia ciąży i do rozwiązania wykonuje 120-160 uderzeń na minutę. 4. tydzień ciąży to czas, w jakim kształtują się zalążki narządów zmysłów, ale ich rozwój funkcjonalny rozpocznie się w drugiej połowie ciąży.
- od 5. tydzień ciąży - rozwija się układ krwionośny, tworzą naczynia chłonne, powstają zalążki kończyn.
- Od 6. tygodnia ciąży w kończynach wyłania się kończyny górne i dolne.
- od 7. tydzień ciąży - rozpoczyna się proces tworzenia kości. Nerki i wątroba już pracują, podobnie układ krwionośny i pokarmowy.
- od 8. tydzień ciąży – maluszek zaczyna przypominać noworodka, twarzoczaszka zarodka jest już w pełni ukształtowana, maluszek ma bardziej wyprostowaną głowę i uwidocznioną szyję.
Okres płodowy
- 9.–11. tydzień ciąży - wykształca się większość narządów i układów, które dojrzewają czynnościowo. Dziecko połyka płyn owodniowy, a na języku ma pierwsze kubki smakowe. Powinien mieć także widoczną kość nosową i wykształcone więzadła głosowe. Dziecko staje się bardziej aktywne: obraca głowę, prostuje szyję, może dotknąć dłońmi twarzy, nawet mieć czkawkę.
- 12. tydzień ciąży - zauważalne są ruchy jelit, usprawniające pracę układu pokarmowego. Skóra właściwa pokrywa pierwotny naskórek. Tworzą się paznokcie i linie papilarne.
Przed Tobą drugi trymestr, który uchodzi za najlepszy czas w ciągu całej ciąży!
Ginekolog, lek. spec. Waldemar Krzeszowski, Salve Medica