Bakuchiol a retinol – co je łączy, a co różni?

09.10.2025
header

W świecie kosmetyków anti-aging trwa gorąca dyskusja – bakuchiol czy retinol? Pierwszy z nich zdobywa popularność jako naturalna alternatywa, która ma działać równie skutecznie, ale z mniejszym ryzykiem efektów ubocznych. Drugi – retinol – to od lat numer jeden dermatologów i ekspertów od pielęgnacji. Co naprawdę działa? Czy bakuchiol to hit, który zdetronizuje retinol?

Dlaczego bakuchiol określa się jako „roślinny retinol”?

Bakuchiol to związek chemiczny, który jest pozyskiwany z nasion rośliny o nazwie babchi (Psoralea corylifolia). Od stuleci wykorzystywano go w tradycyjnej medycynie chińskiej i indyjskiej opartej na naturalnych surowcach roślinnych, m.in. do leczenia stanów zapalnych skóry, egzemy i infekcji.

Dziś bakuchiol jest bardzo popularnym składnikiem kosmetyków. Uznaje się go za alternatywę dla retinolu, bo ma podobne działanie do retinoidów, ale nie wykazuje przy tym działania drażniącego.

„Roślinny retinol” to określenie bakuchiolu, które po raz pierwszy pojawiło się w tytule badania przeprowadzonego w 2014 roku. Badanie to udowadniało, że bakuchiol wykazuje podobne właściwości przeciwstarzeniowe do retinolu. Jako zamiennik dla retinoidów, bakuchiol stał się punktem wyjścia do dalszych badań [1].

Czy jednak na pewno można go nazwać „roślinnym retinolem”? Jak się okazuje nie do końca. Bakuchiol nie może być odpowiednikiem retinolu. To dwie różne substancje przede wszystkim, dlatego że bakuchiol nie wpływa na receptory białek odpowiedzialnych za działania niepożądane retinoidów, a ponadto różni się od retinolu pod względem budowy chemicznej. 

Co jednak bakuchiol ma wspólnego z retinolem?

Działanie bakuchiolu w wielu obszarach przypomina efekty klasycznego retinolu, a jednocześnie jest łagodniejsze dla skóry. 

Podobnie jak retinol, bakuchiol: 

  • przyspiesza naturalny proces złuszczania komórek naskórka; 
  • działa antyoksydacyjnie i przeciwzmarszczkowo, wygładzając drobne linie i zmarszczki; 
  • pobudza produkcję kolagenu i elastyny, co przekłada się na ujędrnienie i poprawę elastyczności skóry; 
  • ma właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne, dzięki czemu sprawdza się przy cerze problematycznej; 
  • zmniejsza widoczność przebarwień i pomaga zapobiegać powstawaniu nowych; 
  • reguluje pracę gruczołów łojowych i zmniejsza wydzielanie sebum, wspierając równowagę skóry; 
  • stymuluje procesy regeneracyjne, poprawiając ogólną kondycję cery.

Dzięki temu bakuchiol daje podobne korzyści jak retinol – wygładza, ujędrnia i poprawia koloryt skóry – ale robi to w znacznie delikatniejszy sposób. Dlatego coraz częściej mówi się o nim jako o składniku, który łączy skuteczność z łagodnością, będąc idealnym rozwiązaniem także dla cer wrażliwych. 

Choć dostępne badania kliniczne sugerują zbliżone działanie retinolu i bakuchiolu, to ten drugi wciąż pozostaje słabiej udokumentowany naukowo. Interesujące są wyniki badań aplikacyjnych z 2019 r., gdzie podobne efekty uzyskano dopiero wtedy, gdy bakuchiol stosowano dwa razy częściej niż retinol [2]. Może to sugerować, że nawet przy rzadszej aplikacji retinol zapewnia równie dobre rezultaty.

Podstawowe różnice między bakuchiolem a retinolem

Bakuchiol różni się od retinolu w kilku kluczowych aspektach.

Po pierwsze bakuchiol nie ma działania fotouczulającego – nie zwiększa więc wrażliwości skóry na słońce, a co więcej – potrafi łagodzić skutki promieniowania UV. To sprawia, że świetnie sprawdza się jako wakacyjna alternatywa retinolu. Trzeba jednak pamiętać, że żadna pielęgnacja nie zastąpi kremu z filtrem – ochrona SPF to absolutna podstawa o każdej porze roku.

Bakuchiol ma też opinię składnika wyjątkowo delikatnego. Nie powoduje typowych dla retinolu skutków ubocznych, takich jak zaczerwienienie, podrażnienie czy przesuszenie skóry. Co więcej, nie wykazuje działania teratogennego, dlatego często poleca się go jako bezpieczniejszy wybór dla kobiet w ciąży i karmiących.

Nie oznacza to jednak, że retinol traci na znaczeniu. Wciąż jest jednym z najlepiej przebadanych i najskuteczniejszych składników w kosmetologii – zapewnia spektakularne efekty, choć wymaga ostrożności, stopniowego wprowadzania do pielęgnacji (proces retynizacji), budowania tolerancji skóry oraz rozsądnego stosowania.

Czy warto łączyć bakuchiol i retinol w jednym kosmetyku?

To obecnie jeden z trendów rozwijanych przez producentów kosmetyków. ☺️ Takie połączenie doskonale sprawdza się przy skórze dojrzałej i podatnej na przedwczesne starzenie.

Co więcej, z perspektywy formulacji, to bardzo korzystne rozwiązanie – bakuchiol wzmacnia stabilność retinolu, dzięki czemu ten działa skuteczniej, nawet w niższym stężeniu.

Sprawdź kosmetyki z retinolem i bakuchiolem

Bakuchiol czy retinol – co wybrać?

Jeśli zastanawiasz się, czy sięgnąć po bakuchiol, czy retinol, odpowiedź zależy przede wszystkim od potrzeb Twojej skóry i oczekiwań wobec pielęgnacji.

Bakuchiol jest delikatniejszy i właściwie dla każdego – nie podrażnia, nie wysusza i nie zwiększa wrażliwości skóry na słońce, dzięki czemu bywa lepiej tolerowany. To dobry wybór, jeśli szukasz czegoś bezpiecznego i uniwersalnego.

Z kolei retinol i jego pochodne od lat uchodzą za złoty standard w kosmetologii. Działają szybko i niezwykle skutecznie na zmarszczki, utratę jędrności czy przebarwienia, ale wymagają ostrożności – mogą powodować zaczerwienienie, przesuszenie czy podrażnienia, a dodatkowo zwiększają wrażliwość skóry na promienie słoneczne.

Podsumowując – jeśli zależy Ci na maksymalnie delikatnej pielęgnacji i dobrym tolerowaniu składnika, postaw na bakuchiol. Jeśli natomiast oczekujesz spektakularnych i długotrwałych efektów, ale nie przeszkadza Ci wymagająca kuracja, retinol będzie Twoim sprzymierzeńcem. ☺️

Bibliografia 

  1. R. K. Chaudhuri, K. Bojanowski, Bakuchiol: A Retinol-Like Functional Compound Revealed by Gene Expression Profiling & Clinically Proven to have Anti-Aging Effects, J Cosmet Sci. 2014 Jun;36(3):221-30. doi: 10.1111/ics.12117. Epub 2014 Mar 6.
  2. Prospective, Randomized, Double-Blind Assessment of Topical Bakuchiol and Retinol for Facial Photoageing.
  3. M. Wysocka, Bakuchiol – roślinny retinol. Przegląd literatury, Aesthetic Cosmetology and Medicine 6 / 2022 / vol. 11, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/12/ACM-2022-01-v6-Wysocka.pdf [data dostępu: 26.09.25].
  4. K. Jafernik, E. Halina, S. Ercisli, et al. Characteristics of bakuchiol - the compound with high biological activity and the main source of its acquisition - Cullen corylifolium (L.) Medik. Nat Prod Res. 2021;35(24).
  5. S. Adhikari, R. Joshi, BS Patro, et al. Antioxidant activity of bakuchiol: experimental evidences and theoretical treatments on the possible involvement of the terpenoid chain. Chem Res Toxicol. 2003;16.
  6. M. Grzelecki, N. Tyburc, K. Paradowska, Bakuchiol: następca retinolu, https://pans.krosno.pl/herbalism/wp-content/uploads/sites/55/2022/01/Bakuchiol-6.pdf, [data dostępu: 26.09.25]. 

Czytaj również

Kategorie