Czy przeterminowany produkt z filtrami UV nadal działa i można go używać?

Czy krem z filtrem może się przeterminować? 

Jak najbardziej. Podobnie jak inne produkty kosmetyczne, również produkty z filtrem UV mają swoją datę przydatności do użycia. W większości przypadków jest to czas liczony od momentu otwarcia opakowania. Z tego właśnie powodu warto zapisać na tubce lub słoiczku datę pierwszego użycia, by móc łatwo kontrolować, jak długo dany kosmetyk jest jeszcze skuteczny i bezpieczny dla skóry. 

Informację o tym, ile miesięcy po otwarciu produkt nadaje się do użycia, znajdziesz w symbolu otwartego słoiczka (tzw. PAO) z ang. period after opening. Przykładowo, jeśli na opakowaniu widnieje „6M”, oznacza to, że filtr należy zużyć w ciągu 6 miesięcy od daty pierwszego otwarcia. Zatem jeśli zastanawiasz się, ile czasu zdatny do użycia jest Twój krem z SPF 50 – zazwyczaj jest to właśnie od 6 do 12 miesięcy. Po tym czasie kosmetyk może stopniowo tracić swoje właściwości ochronne w wyniku procesów utleniania. 

Warto pamiętać, że na trwałość i skuteczność kosmetyku wpływa także sposób jego przechowywania.  Krem przeciwsłoneczny może stracić swoje właściwości, jeśli jest źle przechowywany, wbrew zaleceniom producenta. Zdecydowanie nie służy mu m.in. pozostawienia na pełnym słońcu, w wysokiej temperaturze, np. na plaży lub w wilgotnym miejscu, nieodpowiednie zamknięcie. 

Jak wygląda przeterminowany kosmetyk z SPF? 

Jeśli nie pamiętasz daty otwarcia kosmetyku przeciwsłonecznego i nie masz jej nigdzie zapisanej, kieruj się jedną zasadą – produkty z SPF najlepiej wykorzystać w ciągu 6 do 12 miesięcy od pierwszego użycia, chyba że PAO na opakowaniu produktu mówi inaczej. Kosmetyk z filtrem rozpoczęty w poprzednim sezonie najprawdopodobniej nie nadaje się już do stosowania w kolejnym. 

Jak rozpoznać przeterminowany SPF? Krem z filtrem po terminie może: 

• mieć inny wygląd – bardziej lejącą lub grudkowatą konsystencję; 
• rozwarstwiać się i mieć warstwę tłuszczu lub kropelki oleju na powierzchni; 
• dziwnie pachnieć; 
• zmienić kolor. 

Wszystkie te sygnały jasno wskazują na to, że Twój SPF jest po terminie. Co z nim zrobić? Najlepiej od razu go wyrzucić. Nie warto ryzykować dla oszczędności – stosowanie przeterminowanego kremu z filtrem UV może zaszkodzić skórze. Trudno przewidzieć, jak zareaguje ona na produkt, który stracił swoje właściwości. Zamiast testować to na sobie, lepiej sięgnąć po nowy kosmetyk. 

Czy można używać kremu z filtrem po terminie? 

Nie, nie powinno się używać kremu przeciwsłonecznego po terminie - szczególnie na twarz i inne wrażliwe obszary skóry narażone na działanie promieni UV. Jeśli zastanawiasz się, czy przeterminowany SPF działa, odpowiedź brzmi - z dużym prawdopodobieństwem nie. Z czasem składniki aktywne tracą skuteczność, co oznacza niższą ochronę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV i większe ryzyko poparzeń czy podrażnień skóry. 

Skuteczność przeterminowanego kremu z filtrem może być znacznie obniżona, nawet jeśli z pozoru wygląda „w porządku”. W wyjątkowych sytuacjach, np. do aplikacji na mniej wrażliwe partie ciała – jak stopy czy pięty – można rozważyć jednorazowe użycie, pod warunkiem, że produkt nie zmienił koloru, zapachu ani konsystencji. Jednak, jeśli minął termin przydatności po otwarciu, krem powinien zostać bezwzględnie wyrzucony. 

Dla dobra swojej skóry zawsze sprawdzaj datę ważności kosmetyku oraz symbol określający jego trwałość od pierwszego użycia. Wybieraj sprawdzone produkty dobrej jakości – w tym przypadku lepiej nie oszczędzać i nie ryzykować. 

Jak przechowywać kosmetyki z SPF, by dłużej zachowały trwałość? 

Sposób przechowywania kremu z filtrem wpływa bezpośrednio na jego trwałość i efektywność. Nawet bardzo dobry kosmetyk z SPF może szybko stracić swoje właściwości, jeśli będzie narażony na niekorzystne warunki i będzie przechowywany wbrew zaleceniom producenta 

Aby produkt zachował swoje działanie ochronne przez cały okres przydatności, warto pamiętać o kilku prostych zasadach: 

• Przechowuj w ciemnym miejscu – bezpośrednie światło, zwłaszcza słoneczne, może przyspieszyć rozpad składników aktywnych w filtrach. Warto przechowywać krem w szufladzie, kosmetyczce lub zamkniętej szafce – to prosty sposób, by dłużej zachował swoje właściwości. 
• Chroń przed wilgocią – wiele osób przechowuje kremy z filtrem w łazience, jednak częsta para wodna i zmiany temperatur nie sprzyjają ich trwałości. Lepszym miejscem będzie sucha i chłodna przestrzeń. 
• Unikaj wysokich temperatur – zostawianie kosmetyku w samochodzie, na plaży czy przy oknie może powodować jego przegrzewanie. Wysoka temperatura osłabia skuteczność działania filtrów. 

Pamiętaj, że najlepsze wskazówki odnośnie przechowywania znajdują się na opakowaniu produktu.

Odpowiednie warunki przechowywania to klucz do tego, aby zachować trwałość kremu, i aby rzeczywiście chronił on tak, jak powinien – aż do końca terminu przydatności.

Bibliografia: 

1. Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego, Oznakowanie trwałości kosmetyków zgodnie z przepisami rozporządzenia 1223/20009/WE Przewodnik techniczny Polskiego Związku Przemysłu Kosmetycznego, https://kosmetyczni.pl/uploads/PZPK_trwalosc_kosmetykow_przewodnik_v_20_11_2013.pdf [data dostępu: 08.04.25]. 
2. H. Bojarowicz, N. Bartnikowska - Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Cz. II. Wybór optymalnego preparatu, Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 602-608. 
3. H. Bojarowicz, N. Bartnikowska, Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Część I. Filtry UV oraz ich właściwości, Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 596-601.